Hz. İbrahim’in Hayatı

Hz. İbrahim (a.s.) Kur’an-ı Kerim’de ismi geçen altıncı peygamberdir. Babil’in doğusunda Dicle ve Fırat ırmakları arasındaki bir bölgede doğan Hz İbrahim’in kısaca hayatı yazımızda incelenmiştir.

Hz. İbrahim (a.s.) Kur’an-ı Kerim’de Allah’ın “Halil” dost diye nitelediği ulu’l-azm (Allah’ın emirlerini gerçekleştirme hususunda en çok dikkat ve titizlik gösteren peygamberler) mertebesinde olan bir peygamberdir. Resûlullah’tan (s.a.v.) sonra insanların en faziletlisi sayılır.

Bakınız: Kuran’da ismi geçen peygamberler

Hz. İbrahim (a.s.) Babil’de Keldanî kavmine gönderilmiş bir peygamberdir. Burada putların hem yapılıp hem de tapıldığı puthaneler vardı. Bu topluluk
tek Allah’a inanmayıp putlara ve yıldızlara taparlardı. Allah, böyle inançtan yoksun ve medeniyetten uzak bir topluma Hz. İbrahim’i (a.s) gönderdi.

Hz. İbrahim’in peygamberliği

Hz. İbrahim’in (a.s.) babası, gördüğü yıldızları, ayı ve güneşi görünce her biri için, “Rabbim budur” demiş: fakat gördükleri kısa süre sonra sönüp gidince: “Ben böyle sönüp batanları sevmem” diyerek bunların hiçbirinin ilâh olamayacağını ifade etmiş; “Hiç şüphesiz ben, bir tevhid ehli olarak yüzümü gökleri ve yeri yaratmış olan Allah’a yönelttim, ben müşriklerden değilim” diyerek bir olan Allah’a dönmüştür. Rabbi İbrahim’e: “Müslüman ol!” dediğinde, Hz. İbrahim’de;

“Rabbi ona “Teslim ol” dediğinde “Âlemlerin Rabbine teslim oldum” demişti.” (Bakara suresi, 131. ayet)

Hz. Nuh’a verilenler Hz. İbrahim’e (a.s.) tavsiye edilmiş ona sahîfeler verilmiş ve ona 10 sahife indirilmiştir. Bazı tarihçiler Hz. İbrahim’e (a.s.) on sahîfe indirildiğini, bunların mesellerden ibaret olduğunu bildirirler.

Hz. İbrahim’in (a.s.) ismi Kur’an-ı Kerim‘de 25 surede 69 defa geçmişve kendisi değişik isim ve sıfatlarla anılmıştır. Ayrıca kendisinden övgüyle bahsedilmiştir.

Peygamber Efendimiz (s.a.v) Hz. İbrahim’in (a.s) faziletini anlatırken şöyle der;

“Kıyâmet günü ilk elbise giydirilen kişi, İbrahim (as)’dir.” (Buhari)

Hz. İbrahim’in mucizeleri

Allah tarafından ateşten korunması

Hz. İbrahim (a.s.) Babil halkına uzun süre hak dinini, dünyayı, ahireti, ölümü ve yeniden dirilişi anlatmış, putların hiçbir fayda sağlayamayacağını pek çok kere söylemiş ancak Yüce Allah’a inanmamışlar.

Halk, bir gün puthaneyi harabeye dönmüş bir durumda görünce, putları bu hale getirenin İbrahim (a.s.) olabileceğini düşünmüşler, İbrahim (a.s)’i çağırıp şu şekilde sorguya çekmişlerdir;

“Ey İbrahim! Tanrılarımıza bu hareketi sen mi yaptın?”

Hz. İbrahim (a.s.);

“Belki onu, şu büyükleri yapmıştır. Konuşabiliyorsa, onlara sorun!” şeklinde cevap verdi. (Enbiyâ suresi, 62-63. ayet)

“O halde Allah’ı bırakıp da size hiç bir fayda ve zarar veremeyecek olan putlara ne diye taparsınız? Size de, Allah’ı bırakıp taptıklarınıza da yazıklar olsun! Hâlâ akıllanmayacak mısınız?” (Enbiyâ suresi, 66-67. ayet)

Hz. İbrahim’in (a.s) bu savunması, sapıklar tarafından onun suçlu duruma düşmesine yetmişti. Sapıkların lideri Nemrud, İbrahim’in ateşte yakılmasına karar verilmişti. Hazırlanan ateşin alevi, en şiddetli ve hararetli duruma geldiğinde Hz. İbrahim’i (a.s) ateşe attılar. Ancak ateşin ve her şeyin sahibi olan Allah, ateşe şöyle emir verdi:

“Ey ateş! İbrahim’e karşı serin ve esenlik ol” dedik.”  (Enbiyâ suresi, 69. ayet)

Böylece Hz. İbrahim (a.s.) ateşten kurtulmuş oldu. Hz İbrahim’in hayatı nda bu mucize önemli bir kıssadır.

Hz. İsmail’in yerine koç kurban etmesi

Hz. İbrahim (a.s.) “Bana sâlihlerden bir çocuk bağışla!” diye dua etmiş ve Allahü Teala Hz İbrahim’e (a.s.), babasına son derece itaatkâr Hz. İsmail’i (a.s.) müjdelenmişti.

Oğluna çok bağlı olan Hz. İbrahim’in (a.s.), belki de hayatta en sevdiği varlık İsmail (a.s.) idi. O çocuk kendisine verilmişti, şimdi ise kurban etmesi isteniyordu. Bu olay anne, baba ve evladın tam teslîmiyeti ile neticeleniyor ve bu büyük imtihanın nihayetinde bir koç kurban ediliyordu. Kuran-ı Kerim’de bu kıssas şöyle anlatılır;

104. “Nihayet her ikisi de (Allah’ın emrine) boyun eğip, İbrahim de onu (boğazlamak için) yüz üstü yere yatırınca ona, şöyle seslendik: “Ey İbrahim!”
105. “Gördüğün rüyanın hükmünü yerine getirdin. Şüphesiz biz iyilik yapanları böyle mükafatlandırırız.”
106. “Şüphesiz bu apaçık bir imtihandır.”
107. Biz, (İbrahim’e) büyük bir kurbanlık vererek onu (İsmail’i) kurtardık.
108.Sonradan gelenler arasında ona güzel bir ad bıraktık.
109. İbrahim’e selam olsun.
110. İyilik yapanları işte böyle mükafatlandırırız
111. Çünkü o mü’min kullarımızdandı. (Saffat suresi)

Hz İbrahim’in hayatı (a.s.), daha önce yakılmayı göze alacak derecede tehlikelere göğüs gererek putperestlere karşı mücadele verdiği gibi bu defa da evladını kurban etme buyruğuna da tereddütsüz boyun eğmiş; bu büyük özveriye karşı yüce Allah hem onun vaktiyle ateşte yanmasını önlemiş hem de şimdi oğlunu ölümden kurtarmıştır.

Hz. İbrahim’in vefatı

Hz İbrahim’in hayatı, Lut (a.s), İsmail (a.s) ve İshak (a.s) ile birlikte geçmişti. Hz. İbrahim uzunca bir süre yaşadıktan sonra sona erdi. Yaşamının sonlarına doğru Mısır’a gitti.

Hz. İbrahim (a.s) vefat ettiğinde rivayetlere göre Kudüs yakınlarında Halilü’r-rahman denilen yere defnedildi.

---