Daha önceki yazımızda Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) neden çok evlilik yaptığını, bu evliliğin sebeplerini yazmıştık. Bu yazımızda Hz. Muhammed’in (s.a.v.) eşlerini ve kısaca hayatlarını özetlemeye çalıştık.
Bir önceki yazımıza bakınız: Hz. Muhammed’in (s.a.v.) Çok Eşliliğinin Nedenleri
Hz. Hatice
Hz. Hatice Peygamber (s.a.v) ‘in ilk eşidir. Hz. Peygamber (s.a.v)’ den önce iki evlilik yapmış, bu evliliklerinden iki çocuk sahibi olmuştur. Kendisi 40, Peygamber (s.a.v) 25 yaşında iken Mekke’de evlenmişlerdir. Bu evliliklerinden altı tane evlat sahibi olmuşlardır. İlk müslüman kadındır. Cennetle müjdelenen on kadından biridir. Peygamber (s.a.v)’in en çok sevdiği eşidir. Peygamber (s.a.v), Hz. Hatice hayatta iken hiç kimse ile evlenmemiştir. Hicretten yaklaşık 3 yıl önce vefaat etmiştir.
Daha fazlası için bakınız: Hz.Hatice’nin hayatı
Sevde bint Zem’a
Sevde ve eşi Sekran b. Amr ilk müslümanlardandı. Mekkeli müşriklerin baskılarından kurtulmak için Habeşistan’a hicret ettiler ve daha sonra Mekke’ye geri döndüler. Mekke’de Sekran vefat ettikten sonra Mekkeli müşriklerin baskısı karşısında sahipsiz kalan Sevde’yi, Rasullullah himaye etmek amacıyla nikahına aldı. Hz. Sevde ile olan evliliğinden çocuğu yoktur. Hz. Sevde cömertliği ve fakirlere yardımıyla tanınırdı. Hz.Ömer’in halifeliğinin son yıllarında Medine’de vefaat etti.
Ümmü Seleme
Ümmü Seleme ve eşi Ebu Seleme ilk müslümanlardandı. Eşi ile birlikte önce Habeşistan’a hicret ettiler ve daha sonra Mekke’ye geri döndüler. Baskı ve eziyetlere dayanamayan bu çift Peygamber (s.a.v)’den Medine’ye hicret izni alıp hazırlıklara başladılar. Ancak yola çıkarlarken Ümmü Seleme’nin ailesi, çocuğuyla birlikte onu Medine’ye göndermediler. Ümmü Seleme’nin feryatlarına dayanamayan ailesi, ancak bir yıl sonra hicretine müsade ettiler. Böylece Seleme, Medine’ye hicret eden ilk kadın sahabi oldu.Eşi Ebu Seleme, Bedir ve Uhud savaşlarına katıldı. Uhud Savaşı’ndan sonra da vefat etti. Bir süre sonra da Peygamber (s.a.v) ile evlendi.
Ümmü Seleme; bilgili, kültürlü, cesur ve otoriter bir kadındı. Okuma yazma biliyordu ve şairdi. Peygamber eşlerinden, Hz. Aişe’den sonra en çok ilim sahibi olan, kendisine danışılandı. Hz. Peygamber ile pek çok sefere katılmış, Veda Haccı’nda yanında bulunmuştur. Peygamber (s.a.v)’in vefatından sonra kendisini ibadete vermiş, hiç bir siyasi olaya karışmamıştır. Hicri 61 yılında Medine’de vefaat etmiştir.
Ümmü Habibe
Mekkeli liderlerden Ebu Süfyan’ın kızıdır. Asıl adı Remle’dir. İlk eşi olan Ubeydullah b. Cahs ile müslüman olarak Habeşistan’a hicret ederler. Ubeydullah Cahs hicretten bir süre sonra hıristiyan olunca herşeyi göze alarak eşinden ayrılır. Yabancı bir ülkede tek başına kalarak bir çok zorluk çeker. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v) bir cariyeyi göndererek kendisine evlilik teklifinde bulunur. Bu teklife çok sevinen Ümmü Habibe bütün takılarını, teklifi getiren cariyeye hediye eder. Habeşistan’da nikahları kıyılarak, Medine’ye dönerler.Ümmü Habibe de Hz.Peygamber’den birçok hadis rivayet eder. Hicri 44 yılında Medine’de vefat eder.
Cüveyriye bint Haris
Asıl adı Berre’dir. Beni Mustalik kabilesinin reisi Ebu Dırar’ın kızıdır. Bu kabile ile yapılan savaş sonrası esir alınarak Peygamber (s.a.v) ile evlenmiştir. Bu evlilikle birlikte sahabiler kendi ellerinde bulunan diğer esirlerin artık Peygamber (s.a.v) ‘in akrabası olduğunu fark ederek serbest bırakırlar. Böylelikle bütün kabile özgürlüğüne kavuşur. Müslümanlara saldırmaya hazırlanan Beni Mustalik kabilesi de bu olay karşısında müslüman olur.
Reyhane bint Şem’ün
Kurayzaoğulları kabilesindendir. Savaş sonrası esir edilince, Peygamber (s.a.v)’in cariyesi olmuştur. Veda Haccı’ndan kısa bir süre sonra hicri 10 yılında vefat etmiştir.
Mariye bint Şem’üm
Babası Mısır’ın yerli halkından, annesi ise hıristiyan bir Rum’dur. Mısır mukavkısı tarafından Resulullah’a cariye olarak gönderilmiştir. Medine’ye gelirken yolda müslüman olmuştur. Hicri 8. yılda çocuğu İbrahim doğunca hürriyetine kavuşmuştur. Hicri 16 yılında Medine’de vefat etmiştir.
Safiyye bint Huyey
Soylu bir yahudi ailedendi.Babası Nadiroğulları kabilesinin lideri, annesi de Kurayzaoğulları liderinin kızıydı. Peygamber (s.a.v) den önce iki evlilik yaptı. İkinci eşi Hayber’in ünlü komutanlarından Kinane b. Übey idi. Hayber Savaşı’nda müslümanlar tarafından öldürüldü. Safiyye de esir düştü ve müslüman olarak Hz. Peygamber ile evlendi. Peygamber (s.a.v) ‘in diğer eşleri onun bir yahudi soyundan gelmesi sebebiyle kırıcı davranabiliyorlardı. Bir gün yine böyle bir durumla karşılaşan Safiyye , Rasullullah’a gelerek ağlayarak durumu anlatır. Bunun üzerine Rasulluh, O’nu şu sözlerle teselli eder: “Sen de; babam Harun, amcam Musa, kocam da Muhammed olduğuna göre benden nasıl üstün oluyorsunuz? deseydin ya” diyerek teselli eder. Safiyye hicri 50 veya 52 yılında Medine’de vefat eder.
Zeyneb bint Cahş
Zeynep, Hz. Peygamber’in halasının kızıdır. O’nu önce evlatlığı ve azatlı kölesi Zeyd ile evlendirmiştir. Bu evlilikle asil bir aileden gelen bir kadının bir köle ile evlenemeyeceği geleneğini yıkmış, bu durumun dinen bir sakınca içermediğini benimsetmiştir.
Kocası ile şiddetli bir geçimsizlik yaşayan Zeynep, Peygamber (s.a.v)’in tüm ısrarlarına rağmen evliliğini bitirme kararı alarak Zeyd’den ayrılır. Arap geleneklerine göre, evlatlığın boşadığı kadın ile evlenmek babalığa yasaktır.İslamiyet bu geleneği yıkarak, evlatlığın boşadığı kadını, manevi babalara nikahlamayı helal kılar. Bu olay için; Ahzab Suresi 37. ayet iner.
Hani sen Allah’ın kendisine nimet verdiği, senin de (azat etmek suretiyle) iyilikte bulunduğun kimseye, “Eşini nikahında tut (onu boşama) ve Allah’tan sakın” diyordun. İçinde, Allah’ın ortaya çıkaracağı bir şeyi gizliyor ve insanlardan çekiniyordun. Oysa kendisinden çekinmene Allah daha layıktı. Zeyd eşinden yana isteğini yerine getirince (eşini boşayınca), onu seninle evlendirdik ki, eşlerinden yana isteklerini yerine getirdiklerinde (onları boşadıklarında), evlatlıklarının eşleriyle evlenmeleri konusunda mü’minlere bir zorluk olmasın. Allah’ın emri mutlaka yerine getirilmiştir. (Ahzab 37)
Bu ayet üzerine Hz.Peygamber ile Hz. Zeynep evlenirler.
Hz. Zeynep, çok namaz kılan ve oruç tutan bir kadındı. Deri tabaklayıp deriden eşyalar yapar satar, bunlardan kazandığı parayla da sadaka verirdi. Hz. Peygamber’den sonra vefat eden ilk eşidir.
Meymüne bint Haris
Hz.Peygamber’in önceki eşlerinden Zeynep bint Huzeyme’nin anne bir kardeşidir. İslam dinine göre eşinin kızkardeşine de nikah düştüğünün kanıtı bir evliliktir. Peygamber (s.a.v)’den önce de iki kere evlilik yapmıştır. Çok sayıda hadis rivayet etmiştir. Hicri 51 yılında vefat etmiştir.
Aişe bint Ebu Bekir
Peygamber (s.a.v)’in yakın dostu Hz. Ebubekir‘in kızıdır. Zekası, anlayışı, güçlü hafızası, güzel konuşması, mütala yeteneği ile Peygamber (s.a.v) ilmi anlamda en çok yardımcı ve destek olan eşlerindendir. Müslüman kadınlar için örnek ve rehberdir.En çok hadis rivayet eden sahabilerdendir. Hicri 57 veya 58 yılında Medine’de vefat etmiştir.
Daha fazla bilgi için bakınız: Hz.Aişe’nin hayatı
Hafsa bint Ömer
Peygamber (s.a.v)’in yakın dostu Hz.Ömer’in kızıdır. İlk eşinin ölümünden sonra Hz.Peygamber (s.a.v) ile evlenmiştir. Hz. Aişe ile en iyi anlaşan eşlerdendir. Hz.Hafsa çok oruç tutan ve çok namaz kılan bir hanımdı. Okuma yazma bilen ve hafız sahabilerdendi. Hicri 41 veya 45 yılında Medine’de vefat etmiştir.
Zeynep bint Hüzeyme
Hüzeyme b. Haris’in kızıdır. Çok hayırsever bir kadındır. Hem cahiliye döneminde hem de Müslüman olduktan sonra ihtiyaç sahiplerine yaptığı yardımlarla bilinir, “fakirlerin annesi” olarak anılırdı. Peygamber (s.a.v) ile evlendikten kısa bir süre sonra Medine’de vefat etmiştir.
Elif GİRGİN
namazsitesi.com blog yazarı