İsraf İle İlgili Ayetler ve Hadisler

İsraf sadece dinen zararlı ve kötü bir olay değil; dünya hayatını, toplumsal yaşamı da son derece kötü etkileyen, zarar veren bir olaydır. Tabi ki İslam dini kötü olan her şeyi, her davranışı yasakladığı gibi israf etmeyi de yasaklamıştır. Çünkü israf demek, bir şeyi gereksiz ve ölçüsüz bir şekilde harcamaktır. Kur’an’da israf ile ilgili ayetler bulunurken, Peygamberimizin (Sav) bununla ilgili hadisleri de vardır.

İsraf etmeyi sadece maddi olarak düşünmemeli, manevi israfları da kötü bir davranış olarak kabul etmeliyiz. Bir de israf derken sadece ekmeğin çöpe atılması, suyun gereğinden fazla akıtılması, yemeğin dökülmesi gibi israfları göz önüne almamalıyız. Bunlar zaten en büyük israf ama asıl israf tanımı; lüzumsuz ve yersiz şekilde harcanan her şeydir.

İlgili ayetler

“Ey Ademoğulları! Her mescitde ziynetinizi takının (güzel ve temiz giyinin). Yiyin için fakat israf etmeyin. Çünkü o, israf edenleri sevmez.” (A’raf Suresi, 31. ayet)

“…Hasat günü de hakkını (öşürünü) verin, fakat israf etmeyin. Çünkü O, israf edenleri sevmez.” (Enam Suresi, 141. ayet)

“Yetimleri deneyin. Evlenme çağına (büluğa) erdiklerinde, eğer reşid olduklarını görürseniz, mallarını kendilerine verin. Büyüyecekler (ve mallarını geri alacaklar) diye israf ederek ve aceleye getirerek mallarını yemeyin…” (Nisa Suresi, 6. ayet)

İsraf kelimesi olarak geçen yukarıda ayetler bulunur ve bunların en bilindiği belki çok sok duyduğumuz, işittiğimiz veya okuduğumuz Araf suresi 31. ayeti mealinde olan “Yiyin için fakat israf etmeyin” cümlesidir.

Bununla beraber israf kelimesi geçmeyen ama israf yapılmamasını söyleyen ayetler de vardır. Örneğin;

“Akrabaya, yoksula ve yolda kalmış yolcuya haklarını ver, fakat saçıp savurma. Çünkü saçıp savuranlar şeytanların kardeşleridir. Şeytan ise Rabbine karşı çok nankörlük etmiştir.” (İsra Suresi, 26. ve 27. ayetleri)

İsraf haram mı?

Kur’an-ı Kerim’de açıkça israf etmeyin diye ayet hatta ayetler varken bunun hükmü kesindir, yani israf haramdır. Allah’ın hoşlanmadığı ve yasakladığı işlerdendir israf ve Allah israf edenleri sevmez. Sadece İslam dininde yasaklanmamış diğer dinlerde de Allah kötü bir davranış olan israfı yasaklamıştır.

İlgili hadisler

İsraf ile ilgili ayetler ile birlikte Peygamber Efendimiz’in (Sav) ders niteliğindeki hadislerinden bazıları da şöyledir;

“İktisat eden zenginleşir, israf eden fakirleşir.” (Bezzar)

“Yiyip için, giyinin ve tasadduk edin. Fakat israf ve kibirden sakının!” (Buhari)

“Her istediğini yemek israftandır.” (İbni Mace)