Tövbe etmek; bilerek veya bilmeyerek işlenmiş olan günahlardan, hatalardan ve kusurlardan pişmanlık duyulması, onları bir daha yapmamaya karar verilmesi demektir. Yapılan her günahtan dolayı tövbe edilmelidir. Hud Suresinde “Rabbinizden sizi bağışlamasını isteyiniz; sonra ona tövbe ediniz.” buyurmaktadır. Bununla birlikte tövbe ile ilgili hadisler de tövbe istiğfar getirmenin ne kadar önemli olduğunu bizlere göstermektedir.
Nitekim Peygamber Efendimiz (sav) günahsız bir Allah’ın resulü olmasına rağmen her gün tövbe etmekte olduğunu tövbe duası ettiğini şu hadisiyle belirtir;
“Vallahi ben günde yetmiş defadan fazla Allah’dan beni bağışlamasını diler, tövbe ederim.” (Buhari)
Peygamber Efendimiz’in (sav) günahı olmadığı biliyoruz ama Resulullah’ın her gün tövbe etmesinin sebebi, ümmetine tövbe ve istiğfarın önemini göstermek içindir.
“Benim de kalbime gaflet çöküyor. Ben de Allah’a günde yüz defa istiğfâr ediyorum.” (Müslim)
“Ey insanlar! Allah’a tövbe edip ondan af dileyiniz. Zira ben ona günde yüz defa tövbe ederim.” (Müslim)
“Kulunun tövbe etmesinden dolayı Allah Teâlâ’nın duyduğu memnuniyet, sizden birinin ıssız çölde kaybettiği devesini bulduğu zamanki sevincinden çok daha fazladır.” (Buhari)
İnsan işlediği günahtan dolayı tövbe ve istiğfâr ettiği zaman şeytanın elinden kurtulmuş olur. Peygamberimiz bu hadisinde, tövbe etmenin neticesinde Allah’ın memnuniyetini insanın ıssız bir çölde devesini bulmak ile örneklendirmiştir.
Tövbe zamanı
“Allah Teâlâ gündüz günah işleyenin tövbesini kabul etmek için geceleyin elini açar. Geceleyin günah işleyenin tövbesini kabul etmek için de gündüzün elini açar. Güneş battığı yerden doğuncaya kadar bu böyle devam edip gider.” (Müslim)
“Allah gökleri ve yeri yarattığı gün, bu kapıyı tövbe için açık olarak yaratmıştır. Güneş battığı yerden doğuncaya kadar o kapı kapanmayacaktır.” (Tirmizi)
Tövbe ile ilgili hadisler ile zaman ve yer hakkındada bilgiler verilir. Peygamber Efendimiz (sav) hadisine göre, Allah’ın yapılan tövbeleri her zaman kabul edeceğini söylüyor. Tövbenin kabulü ve zamanı hakkında aslında bizlere bu kapının her zaman açık olduğunu söylüyor. Tövbe duası her zaman yapılabilir. Aynı zamanda Allah’ın kullarına olan sevgi ve merhametinin sonsuzluğunu göstermektedir.
Yine Resulullah (sav) başka bir hadisi şerifinde;
“Bir günah işlendiği zaman, bunda ısrar etmemek, hemen tevbe istiğfar etmek vaciptir.” (Tirmizi)
Tövbe kapısı her zaman açık olasada yapılan günahtan dolayı hemen tövbe edilmesinin önemini vurgulamaktadır. Çünkü insan yaptığı günahtan pişman olmaz tövbe etmezse o günahları tekrar yapabilir.
Tövbe nasıl edilmeli
Tövbe ve istiğfar etmek, yapılmış olan yanlıştan dolayı Allah’tan özür dilemek ve Allah’a bağışlanmak için samimi bir şekilde yalvarmaktır. Tövbe etmek için yapılan hatanın, günahın ne olduğu, ne zaman yapıldığı, bilerek veya bilmeyerek yapılması önemli değil, her zaman ve her durumda tövbe edebilir.
Tövbe etmenin en önemli şartı, samimi bir şekilde yürekten yapılmasıdır. Tevbe için yapılan dualar “tövbe istiğfar” olarak geçer.
Kısa bir tövbe duası
Okunuşu: Estagfirullahelazim ellezi la ilahe illa hüv elhayyelkayyume ve etübü ileyh.
Meali: Bu ana gelinceye kadar benim elimden, dilimden, gözümden, kulağımdan, ayağımdan ve elimden bilerek veya bilmeyerek meydana gelen bütün günah ve hatalarıma tevbe ettim.
Daha uzun tövbe istiğfar duası için bakınız: Tövbe Duası